Kalça ultrasonu, yenidoğanlarda en sık görülen problemlerden biri olan Gelişimsel Kalça Displazisine (eski ve genel bilinen adıyla doğuştan kalça çıkığı) erken dönemde tanı konulması için radyoloji uzmanları tarafından gerçekleştirilen kolay uygulanabilir bir tetkiktir.
Ultrason, yüksek frekanslı ses dalgalarının kullanıldığı, radyasyon içermeyen bir görüntüleme yöntemi olduğundan yenidoğan bebeklerde güvenle uygulanır.
Her yenidoğanın yapılan rutin aylık pediatri muayenelerinde risk faktörlerinin değerlendirilmesi, fiziksel muayenelerinin yapılması ve ilk 3-6 haftalık dönemde kalça ultrasonu taraması için radyoloji uzmanına yönlendirilmesi gerekmektedir. Bu süre 28-42 haftalık doğan term bebekler için geçerli iken erken doğan (prematüre) bebeklerde ise bebeğin 40 haftaya göre düzeltilmiş yaşı göz önünde bulundurularak ultrason zamanlaması ayarlanır.
Gelişimsel Kalça Displazisinin erken tanı ve tedavisi açısından en geç 6 aylık olana kadar bebeğe mutlaka ultrason taraması yapılması önerilmektedir. 6. aydan sonra ise ultrason yeterli bilgi vermediğinden radyasyon içeren bir tetkik olan röntgen çekilmesi gerekir.
Kalça ultrasonunda inceleme sırasında bebek değerlendirilecek olan kalça üstte olacak şekilde yan yatırılır. Kalça üzerine jel sürüldükten sonra kalça ve diz hafif bükülü iken ultrason probu kalça üzerinde hareket ettirilir. Bu sırada kalça eklemini oluşturan yapıların gelişimi, birbiriyle ilişkisi ve birleşme açıları gözlemlenir. İncelemede kalça displazisi varlığı ve saptanır ise derecesi değerlendirilir.
Gelişimsel Kalça Displazisinin ülkemizde görülme sıklığının 1000 canlı doğumda yaklaşık 5 ile 15 arasında olduğu bildirilmektedir. Bu durum bebeklerde ağrıya sebep olmadığından ve bebek henüz yürümeye başlamadığından aileler tarafından fark edilmeyebilir.
Gelişimsel Kalça Displazisinin erken tanı ve tedavisi ciddi bir öneme sahip olmakla birlikte özellikle ilk 6-8 haftalık dönemde tanınması gereken bu duruma geç tanı konulduğunda ya da uygun tedavi edilmediğinde sakat kalma olasılığı artmaktadır.
Gelişimsel Kalça Displazisinde ortaya çıkan belirtiler hastanın yaşına ve kalça ekleminin etkilenme derecesine göre farklılık göstermekle birlikte geç kalınan olgularda oturma, emekleme ve yürümede gecikme, yürüme bozuklukları (sekerek ya da topallayarak yürüme),bacaklarda uzunluk farkının olması, etkilenen tarafın daha az kullanılmasına bağlı kas değişiklikleri, kalçadan dize doğru yayılan ağrı ve kalça eklem hareketinde kısıtlılık gibi bulgular görülebilir.